About Us

Historiek: Documentatiecentrum ‘de graef' Hasselt Kuringen


Van 24 november tot 2 december 1990 werd een grote tentoonstelling ingericht bij de viering van “Kuringen 750 jaar vrijheidsrechten”, gelijktijdig in het Prinsenhof, de pastorie, in de Sint – Gertrudis-kerk en in de Stedelijke Hoofdbibliotheek.

Overmand door het geweldig aanbod aan interessante gegevens over de geschiedenis van Kuringen vonden twee Kuringenaren, Jozef Lambrechts en Jef Berx, dat het heel spijtig zou zijn dat al deze gegevens na deze tentoonstelling in de vergeethoek zouden belanden. Na heel wat overleg besloten zij te trachten een aantal documenten te verwerven en van andere- een kopie te maken, met de bedoeling dit alles te bewaren in een documentatiecentrum.

Beiden verzamelden zoveel mogelijk gegevens en vulden dit aan met persoonlijke documenten die zij reeds eerder in hun bezit hadden. Er werd contact genomen met Gerard Vanderspikken en die was bereid met de Bibliotheek dit project te steunen met dubbeltjes en afgedankte werkjes betreffende geschiedenis waar geen vraag meer naar was.


In augustus 1993 was het zover, de oprichting van “Documentatiecentrum ‘de graef’ “ was een feit, met de bedoeling gegevens te verzamelen betreffende de geschiedenis van Kuringen, wel met een knipoog naar de onmiddellijke omgeving, met gegevens die eventueel een steuntje of achtergrond kunnen bieden aan ons verleden.

Als logo en benaming werd gekozen voor ‘de graef’, genoemd naar de slotgracht rondom het kasteel, die als het ware de geschiedenis – die zich hier in het verleden afspeelde – omkadert. Dankzij tussenkomst van schepen J. Cuppens kregen we van de stad toelating op het Prinsenhof een lokaal in te richten. Al snel werd dat in gereedheid gebracht, de documenten werden genummerd en in kasten, rekken en laden opgeborgen. Haast onmiddellijk was er belangstelling, zowel van studenten als van gewone burgers, blijkbaar door de voorbije tentoonstelling aan sommige aspecten van Kuringen geïnteresseerd. Het evolueerde steeds meer, tot we zelfs een zitdag per week inlasten, met een gemiddeld bezoekersaantal van 10 tot 15 personen, waarbij zelfs mensen van buiten Kuringen. De druk werd zo groot dat we enkele vrienden moesten vragen ons bij te staan.


Bij de herdenking ’50 jaar bevrijding’ tijdens de Week van de Openbare Bibliotheek van 14 tot 23 oktober 1994 nam het documentatiecentrum ‘de graef’ deel aan de tentoonstelling met gegevens van de geschiedenis van Kuringen en in 1995 verleende ‘de graef’ nog zijn medewerking aan de tentoonstelling gehouden in de vroegere kapelanie, ter gelegenheid van de feestviering ’50 jaar Davidsfonds in Kuringen’.

In december van 1995 werd naar wens van het stadsbestuur het documentatiecentrum overgebracht naar - de inmiddels - Stedelijke Hoofdbibliotheek. Wij kregen er een plaats toegewezen in een hoek van de kelderverdieping. Alsof de bibliotheek een moeilijke drempel was om te overschrijden, kregen we van toen af nog maar enkele bezoekers. Vanaf het ogenblik dat de Hoofdbibliotheek ook boeken te verwerken kreeg van de bibliotheken in de andere deelgemeenten, was het hek helemaal van de dam. Bij gebrek aan voldoende ruimte werd onze voorraad documenten steeds meer opgestapeld, het klassement was helemaal ontregeld, zodat het steeds moeilijker werd iets terug te vinden.


Met veel moeite slaagden we er in op 9 november 1996 toch deel te nemen aan een tentoonstelling in de gildezaal tijdens de viering van ’25 jaar Culturele Raad Hasselt’. Toen we door de stedelijke dienst voor cultuur van de stad Hasselt werden gevraagd mee te werken aan een brochure en de tentoonstelling ‘Kuringen, … Warm aanbevolen’,

gehouden in ’t Roer van 20 november tot 12 december 2004, hadden we documenten nodig van ‘de graef’. Fernand Vervoort, Maurice Reymen en ikzelf, hebben de directrice van de bibliotheek kunnen overtuigen ( ze was er zelfs blij mee) er alles weg te halen en onze documenten weer te klasseren en ze bij mij - tijdelijk - op te bergen.

Ons driemanschap werd in 2006 versterkt met André Convents en Kris Leenaers.

Vanaf 2010 is de inventaris en het documentatiecentrum gehuisvest bij Kris Leenaers.

In 2018 konden we terug gebruik maken van het Prinsenhof. Er zijn enkele vaste tentoonstellingen opgebouwd die op aanvraag kunnen bezocht worden. 

Enkele projecten waar wij van zouden gekend zijn.


- Tentoonstelling in Kuringen en medewerking aan 'Kuringen ... warm aanbevolen'
- Medewerking prentenboek Kuringen
- Medewerking 100 jaar Harmonie Kuringen
- Publiceren van boekje 'Het leven van Jos Damien' (100 exclusieve genummerde boekjes eigen beheer, voor de  tentoonstelling in het huis van Damien)
- Archieffilm dankviering Pastoor Luc Van Herck (Leenaers)
- Archieffilm werken aan de schoutswoning (Leenaers) 
- 2006 Schenkers van de Karolingische mantelspelt (Stadmus)
- 2007 Lezingen voor het Davidsfonds (vondsten van opgravingen Prinsenhof visvijver)
- 2010 Samenbrengen van de tentoonstelling 'Kuringen artistiek in beeld' (poortgebouw Herkenrode 2010)
- 2010 Inventarisering van schilderijen over de  bewoning van Kuringen en deelgemeente (bundel)
- 2012 Jaarlijks actief op 11 november met in 2012 overdracht fakkel aan de jeugd.

- 2013 Limburg 14/18. Start Wereldoorlog 1 project 2013-2019 in samenwerking met SBS Kuringen en de PXL Hoge School

- 2013 Herbegraven militairen van Kuringen en het oprichten van een nieuw herdenkingsveld. 

- 2013 Tentoonstelling Kuringen in de ijzertijd samen met de PXL Hoge School

- 2014 Opening wandelpark prinsenhof ( Hasselt Kuringen 14/18) Vier jaar te bezoeken. 

- 2014 Lezing archeologie Peter Hazen ( Kuringen Romeins) 

- 2014 Wereldoorlog 1 verpleegster Julia Claes, meter van het Jeugd Rode Kruis Kuringen in samenwerking met 2EMI Leopoldsburg 

- 2015 Oprichten grafveld spionnen begraven in Kuringen, Pieter Jozef Claes, Paul Mertens en Jaak Tasset. Lezing en publicatie. 

- 2015 Paardenmarkt onder Duits bewind ( paardenmarkt Kuringen) publicatie paardenleed tijdens WO 1.

- 2015 Project vluchtelingen met jonger dagen, inleefmoment en film project. 

- 2016 Kuringen en het graafschap Loon. 775 jaar paardenmarkt Kuringen met ridders en jonkvrouwen spektakel uit de middeleeuwen.

- 2016 Inzamelactie van oude bidprentjes en doodsbrieven ( archief uitbreiding) Jean Buysmans. 

- 2016 De boswinning en haar geschiedenis en bewoners. Godelieve Nijs, Raymond Rutten en Sylvain Wijnants

- 2016 Start opzoekingen Hasselt-Kuringen  1831 (met nieuwe elementen over de slag van kermt?) uitvoering 2021. 

- 2017 Wereldoorlog 1 in beeld ( tentoonsteling) 
- 2018  Project Limburg Hasselt Kuringen 14/18 project afsluiter 

- 2019 8 april Herdenkingsviering burgerslachtoffers Hasselt en Kuringen. 

- 2019 7 en 8 april tentoonstelling 'Bommen op Hasselt en Kuringen'

- 2019 26-27 en 28 april tentoonstelling: No distress signal was recorded

- 2019 27 en 28 april 2019 Erfgoeddag Hasselt Kuringen. De schatten van Kuringen

- 2019 14 -15-16 juni 2019 Archeologiedagen

- 2019 2 Augustus Officiële opening wandelpark  Hasselt - Kuringen.

- 2019 'Steven in het Prinsenhof" zaterdag 31 en zondag 1 september

- 2019 100 Jaar herdenking met de koninklijke Harmonie Kuringen.

- 2019 1, 2 en 3 november. Vergeet uw roots niet….  Allerheiligenweekend

- 2019 Gedichten en bezinning door de Koninklijke Vereniging Limburgse Schrijvers 


- 2020 !!!

               Activiteiten uitgesteld wegens 'Corona'-maatregelen.



VISIE

Heemkunde Hasselt Kuringen, de vereniging voor heem-, geschied- en oudheidkundige kringen in de provincie Limburg en in haar werkgebied Hasselt: 

 

  • Een vereniging zijn die heemkunde en onderzoek over lokale en regionale geschiedenis in de provincie Limburg stimuleert, promoot, cultiveert, uitdiept en zichtbaar maakt voor het grote publiek en die ondersteuning en vorming biedt aan haar leden. Dit o.a. door te publiceren, door informatie en beleid toegankelijk te maken voor zijn doelpubliek, door studiedagen te organiseren en door te participeren aan heemkunde-manifestaties.
  • Een vereniging zijn die mensen kan samenbrengen die belang hechten aan de geschiedenis en het kenmerkende van hun eigen regio, waarbij de uitwisseling van informatie en ideeën centraal staat en die heemkunde als een bindmiddel gebruikt om contacten te leggen tussen wat beweegt binnen de heemkundesector in de breedste betekenis van het woord om aldus een bepalende rol te spelen in de maatschappelijke erkenning van eigen materieel en immaterieel patrimonium.
  • Een vereniging zijn die zich in Vlaanderen kan profileren, mensen kan stimuleren om cultuur te hanteren als een manier om wederzijds begrip in de hand te werken; een vereniging zijn die kan bewijzen dat ze, op haar manier, meebouwt aan een eerlijke en democratische Vlaamse samenleving.
  • Een vereniging die zich wil inzetten op jongeren en scholen. Door een samenwerking met de PXL Hoge School leerbundels met leerdoelplannen ontwerpen. Studenten geschiedkunde begeleiden in hun leertraject.



 OPDRACHT


  • I. Vorming, begeleiding en ondersteuning 
    "Heemkunde Hasselt Kuringen werkt uit en bestendigt een aanbod aan de kringen rond vorming, aangepaste begeleiding en de nodige ondersteuning. 

  • II. Beheer en beleid
    "Heemkunde Hasselt Kuringen heeft een doordacht, helder en verantwoord medewerkersbeleid dat gericht is op een kwalitatieve vorming, en begeleiding. 

  • III. Interne communicatie en informatie
    Heemkunde Hasselt Kuringen zorgt voor een correcte communicatie en informatiedoorstroming naar haar doelgroep over de werking van de vereniging en wat zich beweegt in de heemkundesector. 

  • IV. Externe contacten en netwerking
    Heemkunde Hasselt Kuringen bevestigt ten volle haar rol als koepelorganisatie ten opzichte van zijn eigen achterban. 

  • V. Promotie heemkunde en wetenschappelijk onderzoek
    Heemkunde Hasselt Kuringen vervult haar opdracht in de actuele trend en benadering van heemkunde als belangrijk onderdeel in een gerichte benadering van het materieel en immaterieel patrimonium.



  • VI.  Samenwerken met andere verenigingen met dezelfde visie en opdracht. Elkaar versterken en steunen. Mensen samen brengen in de organisatie van geschiedkundig gerelateerde tentoonstellingen en festiviteiten.

  • VII. Mensen verder helpen met hun opzoekingen. Inzamelen van documentatie en informatie over ons verleden, met een drang naar perfectie en bronnenonderzoek.